ทักษะ 8C :
ทักษะด้านการสื่อสารและการรู้เท่าทันสื่อ
(Communication Information and Media Literacy)
ทักษะด้านการสื่อสารและการรู้เท่าทันสื่อเป็นอีกทักษะที่มีความสำคัญมากสำหรับเด็กในศตวรรษที่ 21 และถือเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานในโลกยุคนี้ ถึงแม้โลกอินเทอร์เน็ตจะทำให้เราสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารต่างๆ ได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว ทั้งยังเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญสำหรับเด็กๆ แต่ข้อควรระวังก็คือ ข้อมูลข่าวสารที่อยู่ในโลกอินเทอร์เน็ตอาจไม่ถูกต้อง ไม่น่าเชื่อถือ หรือไม่มีประโยชน์เสมอไป เด็กอาจตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ โดนหลอกให้เปิดเผยข้อมูลส่วนตัว หรือเผลอโพสต์สิ่งที่ไม่เหมาะสม ดังนั้น การฝึกฝนทักษะด้านการสื่อสารและการรู้เท่าทันสื่อจึงเปรียบได้กับเกราะป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาข้างต้น
วิธีปลูกฝังทักษะด้านการสื่อสารและการรู้เท่าทันสื่อ
ผู้ปกครองและคุณครูสามารถปลูกฝังทักษะนี้ให้เด็กได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ด้วยการลองใช้วิธีการเหล่านี้
- สอนให้เด็กเข้าใจธรรมชาติของสื่อ
ผู้ปกครองสามารถสอนเรื่องข้อจำกัดของสื่อต่างๆ เช่น รูปภาพหรือคลิปวิดีโอที่แพร่หลายอยู่ในอินเทอร์เน็ตเป็นสิ่งที่สามารถตัดต่อได้ หรือสามารถถ่ายให้เห็นเฉพาะส่วนที่อยากจะนำเสนอ ทำให้ผู้รับสารได้รับข้อมูลไม่ครบถ้วน หรือบางครั้งผลิตภัณฑ์ต่างๆ อาจใช้วิธีการยิงโฆษณาทางโซเชียลมีเดียอย่าง facebook ทำให้ผู้รับสารเห็นโพสต์นั้นบ่อยๆ จนคิดว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวน่าเชื่อถือ จนตัดสินใจซื้อโดยไม่ได้เปรียบเทียบคุณภาพและราคากับผลิตภัณฑ์ชนิดเดียวกันแต่คนละแบรนด์ เป็นต้น
- สอนให้เด็กเรียนรู้ที่จะตรวจสอบแหล่งที่มาของข้อมูล
ผู้ปกครองควรสอนให้เด็กตรวจสอบแหล่งที่มาของข้อมูลทุกครั้ง เวลาที่เด็กอ่านข่าวหรือได้รับข้อมูลอะไรบางอย่าง ให้ลองถามถึงแหล่งที่มา โดยอาจถามว่าได้รับข้อมูลจากที่ใด? แหล่งที่มามีหลายแบบ ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ข่าวที่น่าเชื่อถือ โซเชียลมีเดียของเพื่อนๆ หรือคนที่ระบุตัวตนไม่ได้ ผู้ปกครองต้องอธิบายให้เด็กเข้าใจว่า ข้อมูลจากแหล่งที่มาที่แตกต่างกันอาจมีความน่าเชื่อถือแตกต่างกันไป และการตรวจสอบแหล่งที่มาจะช่วยให้สามารถประเมินความน่าเชื่อถือของข้อมูลได้ดียิ่งขึ้น
- สนับสนุนให้เด็กได้ลงมือทำ
ผู้ปกครองสามารถสนับสนุนให้เด็กได้ลองผลิตสื่อหรือสร้างคอนเทนต์ด้วยตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นการถ่ายภาพ การทำคลิปวิดีโอสั้นๆ การเขียนบล็อก หรือการแคสเกม เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้และตระหนักถึงกระบวนการในการผลิตสื่อรูปแบบต่างๆ เพราะเมื่อเด็กรู้และเข้าใจแล้ว เด็กก็จะสามารถวิเคราะห์และแยกแยะความน่าเชื่อถือของสื่อหรือคอนเทนต์ต่างๆ ได้มากขึ้นด้วย
อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกหลายวิธีที่ผู้ปกครองและคุณครูสามารถเลือกใช้เพื่อปลูกฝังทักษะด้านการสื่อสารและการรู้เท่าทันสื่อ ทั้งนี้เด็กจะเรียนรู้ได้มากน้อยแค่ไหนล้วนขึ้นอยู่กับผู้ใหญ่เป็นหลัก สำหรับหนังสือของทางสำนักพิมพ์ I.S. Practical ที่ส่งเสริมทักษะ 8C มีอยู่ด้วยกันหลายเล่มเลยค่ะ แต่หนังสือที่อยากแนะนำให้ผู้ปกครองอ่านคือหนังสือชุด “คิดส์เก่ง Worksheets เตรียมเข้า ป.1” ซึ่งในชุดมีด้วยกันทั้งหมด 6 เล่ม หนังสือชุดนี้จะกระตุ้นให้เด็กๆ ได้พัฒนาทักษะ 8C อย่างครบถ้วนและเป็นขั้นเป็นตอน ถ้าคุณพ่อคุณแม่สนใจหนังสือ สามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ Line Official: @isstore ได้เลยค่ะ
กองบรรณาธิการ
I.S. Practical
แหล่งอ้างอิง :
